Overijssel

Bij de behandeling van de Begroting voor 2008 heeft de fractie van de SP een drietal moties ingediend. Eén over buitenspeelgelegenheid voor kinderen. De SP wil dat in de prestatieafspraken met de gemeentes wordt vastgelegd, dat er voor alle bouwplannen 3% speelruimte als norm in de bestemmingsplannen wordt opgenomen. Een tweede motie gaat over het ook in Overijssel invoeren van gratis openbaar vervoer voor ouderen buiten de spits. De derde motie vraagt de provincie om bij het kabinet aan te dringen op structurele verhoging van de minimuminkomens.

ALGEMENE BESCHOUWINGEN BIJ DE BEGROTING VOOR 2008

Voorzitter,

Namens de SP fractie wil ik het hebben over 3 thema’s die in de begroting niet of nauwelijks aan de orde komen:

• Betaalbaar Wonen voor iedereen,
• Voorrang voor het Openbaar Vervoer en
• Armoedebestrijding

Betaalbaar wonen:

De wachttijden voor een goedkope resp. betaalbare woning, met name voor starters en ouderen, lopen steeds meer op. Doorstroming blijkt niet te werken. In mijn woonplaats Hengelo staan er honderden dure appartementen leeg en staan er 12.000 mensen ingeschreven voor een woning. In het dagblad Tubantia van verleden week zegt de verantwoordelijke wethouder; “De woningmarkt ligt echt op zijn gat.” De woningproductie in de eerste helft van 2007 laat een historisch dieptepunt zien. In die periode zijn in Hengelo slechts 35 woningen opgeleverd.

Daarom pleiten wij opnieuw voor meer goedkope en betaalbare nieuwbouw. Wij stellen voor om net als de provincie Brabant ook op de site van onze provincie extra aandacht te besteden aan betaalbaar bouwen. Brabant heeft daarvoor op een kaart van de provincie de plaatsen aangegeven waar betaalbaar is gebouwd. Die plekken kun je aanklikken om nadere informatie te krijgen over de in die plaatsen gerealiseerde projecten.

Ook willen wij dat de grootschalige sloopplannen voor goede en goedkope huurwoningen worden herzien en er meer wordt ingezet op renovatie van deze woningen. Vandaar onze slogan: Stop de sloper Bouw goedkoper!

Voor de leefbaarheid in de wijken moet er meer aandacht zijn voor de buitenspeelruimte voor kinderen. Iedereen is het erover eens, dat spelen van vitaal belang is voor de ontwikkeling van kinderen. Maar in de werkelijkheid is speelruimte vaak het kind van de rekening, omdat bouwen in binnenstedelijk gebied meestal veel duurder is dan in uitbreidingsgebieden. Hierover moeten hardere afspraken worden gemaakt. Vooruitlopend op een wetsvoorstel van de SP in de Tweede Kamer stellen wij voor om nu al 3% speelruimte vast te leggen in alle bestemmingsplannen.

Ook in onze provincie nemen fusies tussen woningcorporaties steeds meer toe. De SP is ook op dit terrein geen voorstander van megaontwikkelingen. Daarom willen wij dat er ook hier grenzen worden gesteld aan de groei.
In 2006 heeft de Tweede Kamer uitgesproken, dat er voor fusieplannen waarbij meer dan 10.000 woningen betrokken zijn eerst de maatschappelijke noodzaak moet worden aangetoond.
Een onderzoek van het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector(KWH) heeft laten zien, dat de kwaliteit van de dienstverlening bij kleinere corporaties beter is dan bij grote. En mede daardoor is ook de betrokkenheid van de huurders groter bij kleinere corporaties. Dus geen heiloze weg naar steeds grotere fusies van corporaties.
(Tussen haakjes, wat ons betreft kan er ook wel een maximum gesteld worden aan de salarissen van de corporatiedirecteuren.)

Voorrang voor het Openbaar Vervoer

Het is niets nieuws als wij zeggen, dat voorrang moet gegeven worden aan het openbaar vervoer. Want de SP ijvert al jaren voor een beter openbaar vervoer. Wij willen, dat de overheid voorrang geeft aan het openbaar vervoer, niet alleen omdat daardoor de files kunnen worden verminderd, maar in de eerste plaats omdat mobiliteit een recht is van iedereen ongeacht inkomen. Daarom dient de overheid haar verantwoordelijkheid te nemen voor een goed functionerend, betaalbaar openbaar vervoer. Als we willen, dat ouderen langer in hun wijk blijven wonen, dan horen daar voorzieningen bij, zoals goed openbaar vervoer. En dat geldt net zo voor de leefbaarheid van het platteland
Daarom willen wij uitbreiding en intensivering van de lijnen naar de wijken in de steden en naar de dorpen op het platteland. Daarom moet ook de regiotaxi ernstig worden verbeterd.
Ook pleiten wij er al jaren voor om het gebruik van het openbaar vervoer te bevorderen door buiten de spits ouderen gratis met de bus te laten reizen. Dat is goed voor de contacten tussen mensen, maar is ook goed voor de promotie van het openbaar vervoer. In navolging van Vlaanderen zie je hoe nu ook in ons land overal experimenten met gratis openbaar vervoer worden gestart: In Rotterdam, Delft, Dordrecht, in Tilburg, Eindhoven en Helmond, in parkstad Limburg, de regio Arnhem Nijmegen. En de provincie Noord Brabant behandelt eind deze maand een voorstel voor de hele provincie. En daar staat dan in de begroting van Overijssel het schlemielige voorstel tegenover om een keer voor senioren de bus gratis te laten rijden naar een cultureel of sportief evenement.

In de vorige statenperiode hebben we al eerder moties voor gratis openbaar vervoer voor ouderen ingediend. Maar helaas toen nog zonder succes. Gezien de ontwikkelingen elders zijn wij daarom voornemens opnieuw een motie op dit punt in te dienen.

Armoede de wereld uit

Na de periode van langdurige economische groei in de jaren negentig, gevolgd door een kleine dip in de achterliggende jaren, trekt de economie weer aan en stijgt de welvaart weer verder.

En toch zijn er tienduizenden inwoners van onze provincie die moeten zien rond te komen van een inkomen van op of zelfs onder de armoedegrens. Duizenden kinderen groeien op in gezinnen die onvoldoende inkomen hebben om hen mee te laten doen aan de samenleving, waardoor zij achterstanden oplopen die zij in hun verdere leven vaak niet meer zullen inhalen. Geen lid worden van de voetbalclub, omdat de contributie en de benodigde sportuitrusting niet kunnen worden betaald.

Maar ook vele ouderen moeten zien te leven van alleen maar een AOW uitkering met soms nog een klein pensioen erbij, waardoor zij niet of nauwelijks kunnen deelnemen aan de samenleving en in stille armoede vereenzamen. Een uitstapje, een etentje buiten de deur, een bezoek aan de schouwburg, zaken die wij allemaal vanzelfsprekend vinden, dat is er allemaal niet bij. Wel zie je dat er steeds meer voedselbanken bijkomen en steeds meer mensen daarvan gebruik maken.

Bij de algemene beschouwingen bij de begroting van het kabinet maakte Mark Rutte van de VVD zich sterk voor de Hardwerkende Nederlander die zwaar getroffen wordt door dit kabinetsbeleid. Maar wij hebben hem niet gehoord over al die Nederlanders die hun hele leven lang hard gewerkt hebben en ons die welvaart van vandaag de dag hebben gebracht. En nu ze zelf hulp en zorg nodig hebben, daarvan niet langer zeker zijn door invoering van de marktwerking in de zorg.

In de brief van GS over de uitvoering van het initiatiefvoorstel van de staten over armoedebestrijding wordt voorgesteld om de middelen in te zetten in combinatie met andere provinciale doelstellingen. Daardoor zou de effectiviteit het hoogst zijn. Dat zal overigens nog maar moeten blijken. Maar ook hoe voorkom je dat armoede daarmee weer uit beeld is verdwenen.

Met de VVD weten ook wij, dat inkomensbeleid is voorbehouden aan het Rijk en dat gemeentes in bijzondere gevallen wat extra bijstand mogen verlenen. En dat er daarom voor de provincie geen taak zou zijn op het gebied van de armoedebestrijding. Voor ons blijft het echter onverdraaglijk lijdzaam toe te moeten zien, dat bij toenemende welvaart de armoede eerder toe dan afneemt.

We weten ook, dat er steeds weer zal worden gewezen naar de middelen waarover de gemeentes beschikken om in bijzondere gevallen bijstand te verlenen. De werkelijkheid is echter, dat in veel gemeentes deze middelen bij lange na niet terecht komen bij de mensen die ze nodig hebben.

De Rekenkamer in Enschede heeft onlangs vastgesteld, dat slechts een kwart van de mensen waar het gemeentelijk armoedebeleid zich op richt gebruik maakt van de beschikbare regelingen. En dat in een stad waar 14,5 procent van de huishoudens onder de armoedegrens leeft. Dat is een op de zeven. Dat zijn meer dan 20.000 mensen.

De SP blijft dan ook van mening, dat het minimuminkomen structureel moet worden verhoogd. En wij dringen er dan ook op aan dat de provincie samen met de andere provincies dit standpunt kenbaar maakt aan het kabinet. Wellicht kunnen wij GS ook op dit punt helpen met een motie.

Tenslotte nog een tweetal nabranders.

Duurzaamheid

Met zijn documentaire The Inconveniënt Truth heeft Al Gore het milieu wereldwijd weer boven aan de agenda gezet. Mede daardoor heeft ook in Overijssel duurzaamheid een prominente plaats gekregen in het collegeprogramma en wordt er in de voorliggende begroting ook veel aandacht aan besteed. Dat heeft ook onze instemming. Al Gore heeft inmiddels voor zijn activiteiten de Nobelprijs ontvangen.In het verlengde daarvan stellen wij voor om een Overijsselse Prijs voor Duurzaamheid in te stellen die toegekend wordt aan die inwoner van Overijssel met het beste idee op het gebied van duurzaamheid.

Jeugdzorg.

Opnieuw zijn de wachtlijsten gestegen. In het begin van dit jaar moesten 4000 kinderen negen weken of langer wachten op hulp. Ondanks extra middelen waren het in oktober weer bijna net zoveel. Dat vraagt om structurele oplossingen.
Maar de Jeugdzorg kan ook veel effectiever werken als instellingen en overheid flink snijden in de overbodige bureaucratie. Daarom gaan de gezamenlijke SP Statenfracties in de komende maanden de werkers in de jeugdzorg vragen om hun ervaringen met deze bureaucratie te melden en vooral ook om oplossingen daarvoor aan te dragen. Onze bevindingen zullen in het voorjaar van 2008 worden gepresenteerd.