Overijssel

Bron: TCTubantia. Deventer op Stelten wordt dit jaar voor de tiende keer gehouden. Het was een half jaar geleden nog de vraag of het tweede lustrum wel gehaald zou worden, toen maakte de provincie bekend dat de subsidie ingetrokken zou worden. Na zware politieke druk is dat geld er uiteindelijk toch gekomen. De jubileumeditie houdt vast aan de vertrouwde formule: drie dagen gratis straattheater op stelten in de binnenstad van Deventer. Geen reprise van hoogtepunten maar gewoon weer een nieuwe selectie van al het moois dat er op dit gebied gemaakt wordt. Ditmaal zonder tribunes.

Het succes van Deventer op Stelten heeft twee namen: Hein te Riele en Anjo de Bont van Evenementenbureau VVV Deventer. Zij tekenen al tien afleveringen lang voor een festival dat zichzelf elk jaar weer overtreft. De historie begon in 1997 met welgeteld 40.000 bezoekers. In negen jaar tijd is dat aantal ruim verdubbeld tot 100.000 en staat het evenement landelijk en internationaal goed bekend. Ook dit jaar is er een sterk programma samengesteld met grote groepen zoals Grupo Puja uit Spanje/Argentinië en het Nederlandse Close-Act.
Het verhaal van Deventer op Stelten begint bij de ietwat oubollig klinkende Deventer Koggedagen. Een evenement, verspreid over zes zaterdagen waarbij schepen soms met trailers over land werden aangevoerd om tussen twee bruggen te varen. Dat was niet wat VVV-directeur Hein te Riele zich voorstelde bij stadspromotie. ‘Daar kom je niet verder mee, het was te verspreid, te veel braderie-achtig.’ In zijn visie moest een goed evenement Deventer een eigen gezicht geven, uniek zijn, meerdere dagen duren en gratis toegankelijk zijn. Kortom, Deventer op Stelten is niet in de eerste plaats geboren uit artistieke ambities. ‘We hebben gezocht naar iets waarmee we een ‘unique selling point’ waren. Dat werd het steltentheater, want stelten zijn bij uitstek geschikt voor straattheater omdat de spelers voor iedereen goed te zien zijn.’ Het succes van Deventer op Stelten is vooral te danken aan de deelnemende gezelschappen. Maar dat niet alleen. Het is ook een uitgekiende formule: een goed evenement valt samen met koopzondag, dan komen de mensen naar de stad en wippen ze allicht nog even aan bij de voorstellingen. Kleinere aanpalende festivals (zoals PlugPlantsoenPop) versterken het geheel alleen maar. Mensen zoeken elkaar op.
‘Het is primair een evenement maar we willen nadrukkelijk ook een culturele prestatie neerzetten’, zegt Te Riele. ‘Een goed evenement met inhoud vervult vanzelf zijn taak als stadspromotie. Maar je moet redeneren vanuit de inhoud, niet vanuit de verpakking. Als je het doet uit puur promotioneel gewin, dan worden het de kleren van de keizer.’ Is er wel genoeg steltentheater om jaar na jaar een mooi festival samen te stellen? ‘Er is wel gezegd: jullie houden het nooit vol met alleen steltentheater. Maar er is wel degelijk veel aanbod, we hebben hier twee archiefkasten vol met gegevens van gezelschappen.’ Op grote festivals, bijvoorbeeld in Frankrijk, krijgt Deventer op Stelten zelfs een eigen postvakje waar theatergroepen hun promotiemateriaal kwijt kunnen.
Als het aan de organisatie ligt zal er niet aan de formule worden getornd. ‘Ik wil per se dat het een gratis festival blijft. Je ziet steeds meer ticketfestivals, maar het uitgangspunt van straattheater is dat het breed toegankelijk is. Je moet het niet opsluiten, dan maak je als het ware een schouwburgje buiten. Alsof je een wilde hond in een hok opsluit. Bijvoorbeeld de voorstelling van Gajes, daar vragen ze elders elf euro voor! Bij ons is het gratis. Het publiek moet overal heen kunnen lopen.
Blijven als het mooi is, verder gaan als het ze niet bevalt. Dat is de uitdaging van het programmeren: de mensen pakken. Wat overigens niet wil zeggen dat je alleen maar spektakel programmeert. Ik maak vaak mee dat mensen gegrepen worden door kleine poëtische voorstellingen.’