h

een Nieuwe Koers voor Overijssel!

25 november 2009

een Nieuwe Koers voor Overijssel!

2010 is het laatste volle jaar van deze Statenperiode. Bij uitstek een jaar waarin volgens het College geoogst kan worden. De SP vraagt zich af wie er gaat oogsten. De provincie, de gemeenten, het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld? Of ook onze inwoners?

"De SP zal in aanloop naar de volgende Statenperiode een Nieuwe Koers voor Overijssel uitzetten." Zo klinken de eerste woorden van de begrotingsbehandeling.

Inleiding
2010 is het laatste volle jaar van deze Statenperiode. Bij uitstek een jaar waarin volgens het College geoogst kan worden,. De SP vraagt zich af wie er gaat oogsten. De provincie, de gemeenten, het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld? Of ook onze inwoners?

Het College stelt vast dat de koers van de zittingperiode vastligt en de opgaven zijn benoemd: Omgevingsvisie, Investeren in Overijssel, Overijssel Werkt en Samen in Overijssel.
Provinciale Statenleden kunnen in 2010 het provinciehuis mijden en hun volksvertegenwoordigende taak buiten het provinciehuis naar hartenlust botvieren en het College kan ongehinderd zich storten op de uitvoering. Maar zo simpel ligt het niet.

Voor de SP zijn de ambities van de Coalitie niet de onze. De SP zal in aanloop naar de volgende Statenperiode een Nieuwe Koers voor Overijssel uitzetten.

Armoede
Iedereen, behalve de provincie zelf, verwacht dat 2010 vanwege de economische crisis substantieel een slecht jaar wordt. En de provincie roept Halleluja. Hoever kan men los komen te staan van de alledaagse werkelijkheid! Met enkele miljarden extra op zak, verkregen door de verkoop van Essent, wordt men soms wat overmoedig, nietwaar. Geld wat trouwens niet van de provincie is, maar van de inwoners van Overijssel. En daarom zou een substantieel deel terug moeten naar de inwoners van Overijssel. De SP hecht aan haar kernwaarden menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Sinds de crisis van de jaren tachtig is de welvaart meer dan verdubbeld en is het aantal gezinnen dat moet leven van een inkomen onder de armoedegrens verdrievoudigd.
De SP dient daarom een motie in waarin gemeenten een bijdrage krijgen van 1 euro per inwoner als aanvulling op het gemeentelijk armoedebeleid.

Dictum motie:
vezoeken het College:
- uit de opbrengsten van de verkoop van Essent 10 euro per inwoner van Overijssel te reserveren om initiatieven van de gemeenten, die de gevolgen van deze armoede bestrijden,
te ondersteunen.

Verwarring
Ik sprak hiervoor over de kernwaarden van de SP. Die kernwaarden staan de afgelopen jaren behoorlijk onder druk sinds er een neoliberale wind waait. En wie wind zaait, zal storm oogsten. Sinds vorig jaar de krediet- en financieel–economische crisis zich goed laat voelen, zien we een ommekeer. Vooralsnog in krokodillentranen. Het markt denken, kern van dit neoliberale geloof, heeft wereldwijd mensen verleid tot het maken van torenhoge schulden. Torenhoge schulden die niet meer waren af te lossen. Banken vielen om, maar worden met miljardeninjecties in het zadel gehouden. Gewone mensen zijn hun spaarcenten kwijt en kunnen er voorgoed naar fluiten.

De mensheid is in verwarring, ook in Nederland, ook in Overijssel. Waar leidt dit toe? Mensen keren zich massaal af van de gevestigde orde, zoals de PVV-aanhang lijkt te gaan doen; anderen kiezen voor een wederopstanding van het neoliberale gedachtegoed, waarmee D67 velen weet te lokken. De SP gruwt van gedachtegoed waarin zogenaamd modern ontslagrecht en huurliberalisatie vernieuwing heet van de arbeids- en woningmarkt. Dit leidt alleen tot moderne slavernij en nog meer dak- en thuislozen. Die moderne slavernij leidt er onder andere toe dat mensen tot hun 67 worden verplicht te werken, terwijl velen de huidige eindstreep van 65 zelfs niet halen. Maar dat zal voor politieke opportunisten een zorg zijn volgens het credo: de schuld ligt bij het slachtoffer!

Kinderen
Zeker kinderen mogen volgens de SP nooit uit huis worden gezet. Uit de Overijsselse dak- en thuislozenmonitor 2009 blijkt dat bij ruim 10% van de Overijsselse huisuitzettingen kinderen zijn betrokken. De SP zal bij motie aandringen om huisuitzettingen van kinderen te verbieden.

Dictum motie:
verzoeken het college:
- In zijn contacten met de gemeenten er op aan te dringen, dat er geen kinderen het huis uit worden gezet.

Communicatie
Met de overvloed aan financiën speelt de provincie het maar niet klaar om de communicatie op een acceptabel niveau te brengen, terwijl er veel geld naar toe gaat. Het is treurig om te constateren dat bij herhaling de telefoon en internet er uit ligt. De SP vraagt zich af waarom het de provincie maar niet lukt om de kwaliteit naar een hoger niveau te tillen? Welke ambities heeft het College en wat doet ze eraan om dat te realiseren? Meer bedrijfszekerheid is geboden zonder een beroep te doen op extra financiële middelen.

De afgelopen dagen werden wij verrast met krantenartikelen waarin de provincie en gemeenten voor respectievelijk. 75 en 25% zouden bijdragen aan het opwaarderen van sociale huurwoningen naar energielabel B. Krantenartikelen gebaseerd op letterlijke teksten uit persberichten van de provincie. Naar we nu begrepen hebben zijn dit broodjeaapverhalen. Het betreft subsidiemogelijkheden voor particuliere woningen. Hoe heeft dit zo kunnen gebeuren? Prestatieafspraken met gemeenten vinden wij prima. Die afspraken onder de aandacht brengen van de inwoners, ook prima. Maar de gretigheid waarmee provincie en gemeenten willen scoren op het gebied van duurzaamheid en inzet van Essent gelden mag toch niet leiden tot verspreiding van zulke grove onwaarheden? Hoe betrouwbaar is de overheid? De overheid ligt toch al onder een vergrootglas waar het gaat om betrouwbaarheid.

Eigen belang
Afgelopen zomer is de Omgevingsvisie vastgesteld. Essent is verkocht, wat nooit had mogen gebeuren. De perspectiefnota, of wat daar voor door moest gaan, is achterhaald. Investeren in Overijssel wordt gepresenteerd als Sinterklaas. Overijssel Werkt maar voorlopig dus nog even niet. De bestuurlijke herindeling van provincies en gemeenten houdt de gemoederen bezig. Zoals altijd in dit soort situaties is iedereen druk bezig om gevestigde belangen zeker te stellen. Gemeenten zijn veelal te arm, provincies zwemmen meestal in het geld. Daarvoor wordt het belang van de eigen toko behoorlijk opgepoetst. Ook de provincie Overijssel is druk bezig zichzelf te profileren en dat mag wat kosten. De provincies Overijssel en Gelderland koersen af op nauwe samenwerking binnen Landsdeel Oost. Neen, ik noem het F-woord niet. De nieuw benodigde bestuurders zorgen voor de schaapjes op het droge. Democratische legitimatie? Och dat is oude politiek! Hoe ver kun je je vervreemden van de kiezers?

Geld
De vermogens van de provincies blijven de gemoederen bezig houden. Neen, niet de verstandelijke maar de financiële….
De discussie rond de kilometerheffing werpt een nieuw licht op de positie van provincies als middenbestuur en hun autonome open financiële huishouding. Met de komst van de kilometerheffing, wij noemen het filebelasting, vervalt de motorrijtuigenbelasting en daarmee ook de provinciale opcenten ervan: een niet onbelangrijke provinciale inkomstenbron. Volgens de SP moeten we van die opcenten af en moeten we die wegvallende inkomsten niet vervangen door een nieuwe provinciale belasting, de zogenaamde ingezetenenbelasting. Hierdoor worden mensen zonder auto met nog eens een nieuwe belasting geconfronteerd. Neen, de SP is niet voor de filebelasting, maar vindt wel dat de opcenten kunnen verdwijnen. De meeste provincies hebben voldoende vet op de botten om met minder inkomsten toe te kunnen. De SP vindt dat de provincie met minder toe kan en vooralsnog toch voldoende geld beschikbaar houdt voor provinciale taken als wegbeheer, jeugdzorg en openbaar vervoer.

Menselijke maat
Welke schaal voor de toekomst is een menselijke schaal? De SP wil weg van de schaalvergroting, ook bij gemeenten en provincies: de buurt, de kleinschaligheid, is de schaal waarop tal van voorzieningen moeten worden gerealiseerd. Ook de politiek dient zich aan deze kleinere schaal te houden, dicht bij de burger. Dat wordt de inzet van de SP in deze discussie.

IPO
In 2010 is Overijssel gastheer voor het IPO congres. In het oppoetsen van overbodige overlegcircuits is dit jaar in Utrecht al overgegaan tot een tweedaagse. Eten en slapen voor het congres van start gaat. De SP heeft zo zijn twijfels bij IPO bijeenkomsten, zeker voor wat betreft de deelname van Statenleden. Is het college het met ons eens om het IPO congres in 2010 te beperken tot een dag.

Wonen
De wachtlijsten voor sociale huur- en koopwoningen nemen toe. Starters komen nauwelijks aan de bak. Herstructurering is synoniem voor grootschalige sloop. Veel goedkope en betaalbare huurwoningen zijn de afgelopen jaren gesloopt en van een kentering is nog geen sprake. Er worden te weinig betaalbare huurwoningen bijgebouwd. Goedkope huurwoningen worden helemaal niet meer gebouwd. Wel dure woningen, vooral dure woningen. Want daar is vraag naar wordt beweerd. Dit zou goed zijn voor de doorstroming. Doorstroming is het toverwoord op de woningmarkt en al jaren lang een achterhaald fenomeen om verhuisbewegingen in gang te zetten. Veel bewoners verhuizen van sloop- naar sloopwijk en worden woonnomaden. Een aantal ervan komt terecht in het dak- en thuislozen circuit. De SP zet in op bouw van goedkope en betaalbare huur- en koopwoningen. In plaats van slopen is renoveren en isoleren van goedkope en betaalbare woningen een substantiële bijdrage aan de reductie van CO2-uitstoot. De SP dient hierover een motie in.

Dictum motie:
verzoekt GS:
- bij de gemeenten in het kader van de prestatieafspraken aan te dringen op renovatie met isolatie, in plaats van sloop, van goedkope huurwoningen.

Bij de corporatiesector, die werkt met door huurders opgebouwd maatschappelijk kapitaal,
verdienen bestuurders vaak meer dan de eigen branchecode voorschrijft. Wat vindt het College hiervan? Als provincie hebben wij ook rechtstreeks met corporaties te maken als robuuste partners. Hoe kan de provincie in haar contacten met gemeenten en corporaties bevorderen dat de salarissen
bij aantreden van nieuwe bestuurders en interim bestuurders van woningcorporaties binnen de branchecode vallen? Bent u bereidt om stappen daartoe te ondernemen en zo ja welke? Hetzelfde geldt voor de topsalarissen in de zorg.

Zorg
De jeugdzorg baart ons grote zorgen. Gezien de discussie rond de bestuurlijke herinrichting en de positie van de jeugdzorg daarbinnen moet ons van het hart dat deze discussie wel eens tot gevolg heeft dat de operatie gelukt is en de patiënt overleden: de jeugdzorg is dan organisatorisch ogenschijnlijk goed geregeld maar veel jongeren zijn in de tussentijd voor hun leven getekend.
De SP heeft in oktober een groots onderzoek gedaan onder jeugdhulpverleners. De uitkomsten zijn schokkend. De aanbevelingen om tot verbetering te komen zijn op zich makkelijk te verwezenlijken. Omdat de aanbevelingen ook vaak terug te vinden zijn in andere publieke sectoren die de tucht van de markt over zich heen hebben gekregen.

Mobiliteit
Waar de VVD en het CDA bij infrastructuur voornamelijk aan asfalt denken, denkt de SP vooral aan spoor, bus- en fietsverbindingen. Was tot voor kort hier een onoverbrugbare scheidslijn te zien, nu zien we dat we elkaar naderen om personen- en vrachtvervoer op verschillende manieren met elkaar in verband te brengen. Waar A1 en A28 belangrijk zijn voor de snelwegen, kunnen we grote stappen vooruit zetten voor dubbele spoorverbindingen, een fijnmazig busnetwerk en fietsverbindingen. De SP pleit daarom voor de opwaardering van de spoorlijn Zwolle-Almelo naar dubbelspoor en elektrificatie tegelijk met de werkzaamheden aan de N35. Ook bepleit de SP een snelbusverbinding tussen Holten en Raalte via Heeten tijdens de werkzaamheden aan de Combitunnel in Nijverdal. Wij dienen daartoe een motie in.

Dictum motie:
verzoekt GS:
- bij het Rijk aan te dringen om de mogelijkheden voor een snelbusverbinding tussen Holten-Raalte op korte termijn te onderzoeken.

Cultuur
De SP wil graag dat meer mensen met cultuuruitingen kennismaken. Voor de provincie een kerntaak met provinciaal belang. Veel gemeenten hebben al voorzieningen om inwoners met lagere inkomens met cultuuruitingen in contact te brengen. In aanvulling op die gemeentelijke praktijk wil de SP ook via de provincie dié gemeentelijke praktijk provinciaal uitbreiden. Wij stellen voor gratis toegangsbewijzen beschikbaar te stellen aan mensen met lagere inkomens voor met provinciale subsidie georganiseerde cultuurevenementen. Wij dienen daartoe een motie in.

Dictum motie:
vezoeken het College:
- met een voorstel te komen om toegangsbewijzen beschikbaar te stellen voor inwoners van
Overijssel met een minimum inkomen, waarbij zij een keer in het jaar gratis een voorstelling van een door de Provincie ondersteunde cultuuruiting naar eigen keuze kunnen bezoeken.

Luchthaven Twente
De hele discussie rond de luchthaven Twente nadert zijn afronding. In december nemen we in de Staten een besluit over dit majeure onderwerp. Het zal u niet verbazen dat de SP nog altijd van mening is dat een luchthaven in het groene hart van Twente nog steeds onhaalbaar, onnodig en ongewenst is. Wellicht ten overvloede willen wij u aandacht vestigen op de manifestatie op maandag 30 november om 18.00 uur voor het gemeentehuis in Enschede.

Bypass IJsseldelta
Een ander majeur besluit gaat over de Bypass bij Kampen. In een eerder stadium hebben wij ons uitgesproken tegen de woningbouwplannen in IJsseldelta-Zuid. Vervolgens hebben wij gepleit voor een pas op de plaats in verband met de komst van de Deltawet.

Eerder hebben wij al aangegeven de uitgezette koers van het College en de meerderheid van de Staten niet te steunen. Daarom zullen wij ook deze keer als gevolg van onze bestendige gedragslijn de begroting 2010 niet steunen.

U bent hier