Overijssel

(Opinie van Frank Futselaar, geplaatst in de Stentor, editie Salland, zaterdag 19 februari 2011)
Opmerkelijk. Dat is wel het minste dat je kunt zeggen van het besluit van CDA en gedeputeerde Rietkerk om zich één maand voor de pro­vinciale statenverkiezingen plotseling tegen de komst van megastallen te keren.

Natuurlijk is deze draai van de traditionele poli­tieke spreekbuis van landbouworganisatie LTO verheugend. Al is het alleen maar voor de bewoners van Marke­lo die, na jaren van verzet, einde­lijk gedaan hebben gekregen dat het geplande varkenscluster van de baan lijkt.

Maar een beetje wrang is het wel.

Sinds 2005 is het aantal megastal­len in Overijssel meer dan verdub­beld, tot 29 stuks. De opeenvolgen­de coalities van VVD, PvdA en CDA, waarbij die laatste partij op dit onderwerp dominant was, heb­ben de komst nooit een strobreed in de weg willen leggen. Hoewel de discussie over megastallen al ja­ren speelt, ook in onze provincie, en ondanks een groot burgerinitia­tief tegen megastallen, onwillige gemeenten en groeiende maat­schappelijke onrust bleef de deur wagenwijd open voor veefabrie­ken. Terwijl provincies als Gronin­gen en Noord-Holland wél over­gingen tot een verbod op megastal­len.

Opmerkelijk is dat het CDA nu stelt megastallen van buiten Over­ijssel te willen weren, terwijl de CDA-bestuurders in 2008 nog be­weerden dat dit onmogelijk was.

Kennelijk zijn de eerdere bezwa­ren verdwenen “met de kennis van nu”, om maar eens een CDA-cliché te gebruiken. Het lijkt mij overigens sterk dat het omwo­nenden van megastallen, die te ma­ken hebben met alle gezondheids­overlast en landschapsontsiering die daarbij komt kijken, werkelijk veel kan schelen of de eigenaar uit Brabant of uit de buurt komt. Als wij het ontstaan van megastallen onwenselijk vinden -en gelukkig vinden de meeste mensen dat in­middels- dan moeten we ze alle­maal tegengaan, of de onderne­mers nu uit de regio komen of niet.

En onwenselijk zijn ze. Megastal­len zijn niet alleen dieronvriende­lijk: ze bedreigen de volksgezond­heid door fijnstof en gevaar voor ziekten, ze verpesten het cultuur­landschap, ze doen het maatschap­pelijk draagvlak voor andere, tradi­tionele familiebedrijven verdwij­nen en de mestoverschotten zor­gen voor grote milieuproblemen.

Juist in het Overijsselse landschap, waar prachtige natuur, stedelijke bebouwing en familiebedrijven el­kaar in hoog tempo afwisselen zorgt industriële landbouw voor een enorme disbalans met alle schade aan mens, dier en natuur die daarbij komt. Om nog maar te zwijgen van alle kosten die zijn ge­maakt en nog worden gemaakt voor het inrichten van landbouw­ontwikkelingsgebieden en het aan­passen van landbouwwegen aan het toegenomen vrachtverkeer.

Overijssel betaalt een zware prijs voor de late bekering van het CDA. Maar beter ten halve ge­keerd...