Overijssel

(Opinie van Frank Futselaar, geplaatst in TCTubantia donderdag 14 april 2011)
Zelden zal een provincie zo vaak gezegend zijn met werkbezoeken van een staatssecretaris van Landbouw als Overijssel in de maanden voor de Provinciale Statenverkiezingen. Keer op keer dook de staatssecretaris op -natuurlijk niet zelf op campagne maar wel steevast omringt door een groep provinciale CDA'ers met campagnesjaaltjes- en steeds weer volgde een nieuwe belofte.

Tijdens een bezoek in Salland beloofde staatssecretaris Bleker dat subsidie voor kavelruilprojecten weer beschikbaar zou komen. Tijdens een bezoek in Twente kondigde Bleker aan een aantal Natura 2000 gebieden te gaan schrappen. Nu kun je -grote- ethische bezwaren hebben tegen een bestuurder die midden in campagnetijd met subsidies en wetswijzigingen smijt, maar populair bij de vaak agrarische kiezers waren deze beloftes wel. Niet voor niets heeft het CDA het in Overijssel beter gedaan dan elders.

Maar nu zijn we twee maanden later. En nu blijkt wat de beloftes van Bleker in de praktijk waard zijn. De beloofde subsidies voor kavelruil blijkt Overijssel zélf te moeten betalen. En daar heeft Overijssel, door de grote bezuinigingen van diezelfde Bleker, helemaal geen geld voor: daarom waren de subsidies voor kavelruilprojecten juist stopgezet. Geen wonder dat scheidend gedeputeerde Piet Jansen dit een “sigaar uit eigen doos” noemt. Van je partijgenoten moet je het hebben.

De bezuiniging van Bleker op kavelruil maakt onderdeel van algemene kabinetsbezuinigingen op het landelijk gebied. Dat heeft verregaande consequenties. Lopende gebiedsprocessen in Overijssel, waarbij geprobeerd wordt op slimme wijze landbouw, natuur- en waterdoelen te combineren, dreigen hopeloos vast te lopen door gebrek aan middelen. Het is prima om eens kritisch naar dit soort processen te kijken –graag zelfs– maar om ze in één klap stop te zetten zorgt voor een verlies van alle financiële middelen en manuren die er in gestoken zijn, door overheden, natuurorganisaties en particulieren. De staatssecretaris spreekt vaak en graag over het belang van een vitaal platteland, maar frustreert in de praktijk de ontwikkeling daarvan.

En dan Natura 2000. Bleker zou dit wel even gaan fixen in Brussel. Verschillende politici van andere partijen –waaronder ik– stelden al dat dit een onhaalbare belofte was. En inmiddels blijkt dat de Europese Commissie –overigens ook gedomineerd door Christen-Democratische partijen– er helemaal niets in ziet. De Europese Commissie gaat uit van afspraak is afspraak. De ministers Veerman en Verburg, óók al CDA'ers, hebben de Natura 2000-gebieden om gegronde ecologische redenen aangemeld en Brussel vindt die argumenten belangrijker dan politieke gelegenheidsbeloftes. Terecht.

Ik begrijp de zorgen van agrariërs en ondernemers, die bang zijn dat ze in hun groei beperkt zullen worden door de nabijheid van Natura 2000-gebieden heel goed. In sommige gevallen zal die angst zeker terecht zijn. Maar dat is ook de prijs die we in een klein, dichtbevolkt land moeten betalen, willen we nog iets van natuur en biodiversiteit over houden. Niet álles kan overal. Maar waar deze mensen zeker niet mee geholpen zijn is het creëren van valse verwachtingen of het idee dat problemen gemakkelijk met één pennestreek weggepoetst zullen worden.

Wie vanwege de uitspraken van Bleker op het CDA heeft gestemd, staat nu met lege handen. Erger, de kennelijk uit campagnedolheid gedane uitspraken schaden het aanzien van de politiek én van het CDA als betrouwbare bestuurderspartij. Is er dan niets positiefs aan dit alles? Ik zie maar één ding: we kunnen hopen dat Blekers uitspraken over natuur, het schrappen van natuurgebieden en het bezuinigen op grondaankopen, evenveel waard zijn als zijn uitspraken over landbouw. Dan komt het misschien toch nog goed met de biodiversiteit in Overijssel.