Overijssel

Tijdens de begrotingsbehandeling in de Provinciale Staten van Overijssel, keek fractievoorzitter Futselaar terug op de afgelopen vier jaar. Ook deed hij de volgende belofte:' De strijd over de uitgaven van de provincie de komende jaren zal niet vandaag hier gestreden worden maar in de campagnes, op straat, op internet en in de debatzaaltjes door de provincie. Mijn partij zal die strijd in ieder geval hard ingaan, want er valt voor ons de volgende vier jaar een hoop te herstellen..'.

Lees hier de volledige bijdrage

Voorzitter,

De laatste begroting van deze collegeperiode is een lichte begroting. Het is terecht om vlak voor verkiezingen geen grote wijzigingen door te voeren, om nieuwe staten de ruimte te geven. Onze grote wijzigingsvoorstellen bewaren we dan ook voor ons verkiezingsprogramma en de statenverkiezingen.
Dit is ook een begroting met betrekkelijk weinig mogelijkheden tot sturing. Wij zetten ons geld weg in fondsen, in gebiedsontwikkelingen en in grote infrastructurele projecten die –wanneer begonnen- moeilijk te stoppen zijn. Dat zal ook voor toekomstige staten een probleem zijn. Deze coalitie had de ambitie om een recordbedrag aan geld in vier jaar uit te geven. Dat is misschien niet helemaal gelukt, maar het wordt voor toekomstige coalities veel lastiger  om hun eigen ambitie neer te zetten.
Aangezien dit mijn laatste begroting is, grijp ik de kans aan om te reflecteren over waar ons geld de afgelopen jaren heen is gegaan en of dit de juiste keuzes zijn.
Voorzitter, bij de verkiezingscampagne in 2011 werd mij door sommigen kwalijk genomen dat ik stelde dat het geld bij de provincie over de plinten klotste. Dat vonden mensen ongepast. Maar de afgelopen jaren is de metafoor alleen maar sterker geworden: niet omdat de provincie nog rijker is geworden, maar omdat de rest van Nederland zoveel armer is geworden. Kijken we naar het Rijk, dat de ene lastenverhoging laat volgen op de andere bezuiniging is een wanhopige poging het begrotingstekort te verkleinen, waarmee elke kans op economische groei de nek om wordt gedraaid. Kijk naar de gemeenten, die met veel meer extra taken en veel minder middelen voor onmogelijke keuzes staan: bezuinigen we op ouderzorg of op jeugdzorg? Op reintegratie van werklozen of op kwaliteit van schoolgebouwen. Het zijn het soort keuzes waar wij hier nooit voor staan.
En laten we ook vooral kijken naar onze burgers: slachtoffer van al die bezuinigingen en lastenverzwaringen, werkloos of jarenlang op de nullijn, geraakt door, stijgende zorgkosten, verhuurdersheffing, naheffing… Koopkracht lekt weg, om alleen vervangen te worden door een groeiende vraag van de overheid naar participatie. En wij verbazen er ons hier over dat vertrouwen in de overheid, inclusief onze eigen provincie, maar blijft verminderen.
Voorzitter, het gevoel van urgentie dat in Nederland leeft als het gaat om sociaal beleid, de zorg, werkloosheid, heeft in mijn ogen dit huis nooit bereikt. Hier geloofde men in de eigen waarheid. Een waarheid die stelt dat de eerste prioriteit erbij lag dat mensen lekker moeten doorrijden, in breedband in het buitengebied en in economische luchtkastelen. Dit alles onder het simplistische motto ‘je gaat erover of je gaat er niet over’. Dames en heren, als u een overheid wil met een beperkte, heldere taakomschrijving dan moet u zich bij de waterschappen melden, maar niet hier bij ons. Wij zijn een echte overheidslaag, ten minste, dat vinden we zelf nog altijd. Dat betekent de verantwoordelijkheid om beleid te maken op grond van maatschappelijke opgaven, niet op grond van het zoveelste profiel provincies.

Voor de SP zal dat dan ook het uitgangspunt zijn bij de komende verkiezingen: maak de provincie, en voor zover ze nog beschikbaar zijn de provinciale middelen, tot een wapen tegen werkloosheid, tegen armoede, tegen woningnood. Want een provincie die een andere kant opkijkt terwijl maatschappelijke problemen groeien, terwijl ongelijkheid toeneemt, heeft geen bestaansrecht.

Voorzitter, ik haal de woorden van een verstandige Zwollenaar aan: “Wanneer met toenemenden rijkdom aan den eenen, armoede en de andere kant zich uitbreidt, wanneer de rijke nog rijker, hij die weinig heeft, nog armer moet worden, wat is de overheid en wetgeving nog, tenzij ironie?,,. Dat zijn woorden van Thorbecke, in zijn essay over burgerschap. Toen had je nog liberale premiers die iets waard waren. Het is de ironie van een overheid die de woorden spreekt van een participatiemaatschappij en zelf niet meer wil participeren in maatschappelijke problemen. Dat is wat onze burgers cynisch maakt.  

Voorzitter, bij deze laatste begroting nog twee voorstellen van de SP.
Als wij dan toch zoveel hebben geïnvesteerd in asfalt, laat ons dan ten minste proberen deze wegen veiliger te maken. Op sommige plekken in Nederland zijn inmiddels de eerste fietspaden met lichtgevende belijning aangelegd. Dit draagt in grote mate bij aan de veiligheid van fietsers, bijvoorbeeld langs paralelwegen. Wij denken dat een Overijsselse proef met lichtgevende belijning op korte termijn moet plaatsvinden: simpelweg zou dit in de toekomst levens kunnen besparen.
Dan de sociale werkplaatsen: eerder is in dit huis een motie aangenomen waarin GS werd opgeroepen zich actief in te zetten voor het goed verlopen van de transitie van mensen die onder de participatiewet niet meer bij sociale werkplaatsen terecht kunnen maar onder het sociaal akkoord in bedrijfsleven en overheid een baan aangeboden moeten krijgen. De SP vond het resultaat buitengewoon teleurstellend: GS stellen feitelijk niet meer te willen doen dan de eigen invulling van het sociaal akkoord als werkgever. Daarom dienen wij, met Christenunie, SGP, GroenLinks en 50plus opnieuw een motie in, en wellicht zal een nieuwe gedeputeerde dit met iets meer enthousiasme uitvoeren. Wij zien een aanjagende rol voor de provincie op dit gebied in het kader van regionaal economische beleid en de human capital agenda, onder andere op het gebied van het wegnemen van barrières voor het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld in het MKB. Op dit moment dreigt er voor een groep mensen geen werkplek meer te zijn in Overijssel: laten we alles op alles zetten om dat te voorkomen.
Voorzitter: de strijd over de uitgaven van de provincie de komende jaren zal niet vandaag hier gestreden worden maar in de campagnes, op straat, op internet en in de debatzaaltjes door de provincie. Mijn partij zal die strijd in ieder geval hard ingaan, want er valt voor ons de volgende vier jaar een hoop te herstellen.

Update, de beide voorstellen van  de SP zijn aangenomen.